Synergo

Korfbal in Utrecht

Oude verhalen – Henk

door · 14/06/2021

Hoe ging het korfbal lang geleden? Hoe was het korfbal vroeger bij SAMOS of DVS? Wat gebeurde er bij Synergo? We zoeken oude verhalen voor #100jaarkorfbalinUtrecht en #25jaarSynergo. Deze keer oude verhalen van Henk Verbaan.

Henk Verbaan (1933) is onder andere oud-voorzitter van DVS. Daarnaast is hij actief geweest voor de Utrechtse Korfbal Federatie (UKF). Bij Synergo kennen we hem van de klaverjasavonden en hij was de contactpersoon van de Synergo-recreanten. Hij gaf training in een gymzaal op Kanaleneiland en regelde de wedstrijden. Later nam George deze taken over.

Na het gesprek gaf Henk me nog een DVS-fotoalbum van Lieske mee, met foto’s van DVS tussen 1934 en 1940!

Henk

Henk heeft veel geschreven in het clubblad, de DVS-klanken. Ook was hij secretaris van de TC en voorzitter van DVS: ‘Ik hield echt niet van wedstrijden fluiten en van bardiensten. Ik heb het natuurlijk wel gedaan. Verder heb ik eigenlijk alles wel gedaan. Nu is het wat rustiger.’

Soms gaat Henk nog wel eens in zijn woonplaats Amersfoort bij wedstrijden van MIA kijken of bij het honkbal en softbal. Op tv kijkt hij ook graag naar handbal.

Bezig blijven

‘Ik fiets nu zo’n 35 kilometer per dag. Dat werd een gewoonte en dan moet je uitkijken voor een verslaving. Om daar niet aan toe te geven, moet je er een andere verslaving bij zoeken. Dat is de beste manier: zoek een andere verslaving die minder erg is. Nu ga ik ook 1 uurtje per dag wandelen. Zo blijf ik van alle markten thuis.’

Om te blijven bewegen ging Henk zichzelf opdrukken. ‘Dat kan ook als je oud bent. Ook al ben je oud, dan kun je toch blijven leren. In het begin was 10 keer al heel wat. Vervolgens kwam ik tot 75 keer. Nu doe ik het niet meer. Elke dag ben ik minimaal 3 uur buiten. Soms moet ik mezelf er even overheen zetten om naar buiten te gaan. Maar als ik eenmaal onderweg ben, vind ik het weer leuk. Ook om weer allemaal mensen te zien.’

Ook al ben je oud, dan kun je toch blijven leren

Korfbal

‘Als 16-jarige kwam ik bij DVS spelen. Mijn eerste wedstrijd was in 1949 op Hemelvaartsdag tijdens een toernooi in Amersfoort. Ik ben begonnen in DVS 4. Destijds waren er geen jeugdteams; de jongere spelers deden gewoon mee met de senioren. DVS had vaak een tekort aan heren, dus ik speelde meerdere wedstrijden in het weekeinde. Ik heb nog 1 jaar in DVS 1 gespeeld.’

Henk vond het middenvak het leukste: ‘Lange ballen van de ene naar de andere kant gooien! Ik was vooral een goede verdediger. Gemiddeld scoorde ik wel 1 doelpunt per wedstrijd.

Op zondag ging ik een enkele keer bij SAMOS kijken. Rond 1960 heb ik nog tegen SAMOS gespeeld, op een doordeweekse dag. Dat was in de zaal, in de Beatrixhal van de Jaarbeurs. Mijn vrouw heeft ook nog 1 jaar gekorfbald. Zij kwam van het volleybal, maar het korfbal beviel haar niet. In 1995 ben ik gestopt met spelen vanwege te veel last van mijn heupen.’

Korfbal vroeger

‘De training was vroeger op woensdagavond: dan gingen we schieten. Iedereen bij elkaar, met 1 bal en 1 korf. Ook DVS 1 trainde 1 keer in de week. Pas in 1970 gingen zij twee keer per week trainen. Tegenwoordig zou je ook eerst warmlopen, maar dat deden wij toen niet.

We trainden op het veld van een boer in de Johannapolder, het huidige Rijnsweerd. ’s Ochtends moesten we dan eerst de koeienvlaaien weghalen. Omkleden deed je in een hok met gordijn in het midden om de dames en heren te scheiden. In het midden stond ook een soort wastafel om je te wassen, een douche was er niet. Daarna gingen we altijd naar het café om de hoek, dat was naast de windhondenbaan in Utrecht. Nu staat daar de woonwijk Rijnsweerd.

De uitwedstrijden naar bijvoorbeeld Zeist, Culemborg of Amersfoort gingen allemaal op de fiets. Later gingen we wel meer met de auto.
In 1955 speelde DVS 2 tegen Dalto 1 en die wedstrijd wonnen we. Daarna ging Dalto omhoog, vooral omdat zij een betaalde trainer hadden aangetrokken van Ons Eibernest uit Den Haag. DVS 1 redde het vaak niet tegen DKOD 1 met Bart en Ben Crum. Tegen SSS was het altijd fifty-fifty; de ene keer wonnen wij, de andere keer zij.’

‘Vroeger was het spelletje: de dames onder de paal. Het kwam toen al snel naar voren dat de rol van de dames in een team heel belangrijk is. DVS had goede dames die ook vaak scoorden, zoals Renske en Iek kamerling. Tegenwoordig is het meer fifty-fifty in het spel en zijn de dames belangrijk, zoals bleek bij PKC in de afgelopen zaalfinale.’

Tijdens de oorlog

In 1941 is het korfbal tijdens de oorlog allemaal gestopt. Henk: ‘Ik woonde toen tegenover de Douwe Egberts en heb een keer gezien dat er aan de overkant van het Merwedekanaal een razzia bezig was! Ook was er een soort lockdown, de spertijd. Die was van 20.00 tot 08.00 uur en als je buiten werd opgepakt, volgde er een flinke straf!

Jaren later zou ik eens training geven met Johan Jansen. Vanwege de lage opkomst hebben we toen een rondje gelopen in Amelisweerd. Het stormde hard en de autolichten die tegen de wolken schenen, leken wel de zoeklichten van de Duitsers op zoek naar Engelse vliegtuigen!’

Familiesport

Henk noemt het korfbal een echte familiesport. ‘Er zijn een hoop vriendschappen en huwelijken ontstaan door het korfbal en door de contacten met andere verenigingen. En een korfbalvereniging bestond en bestaat vaak nog steeds uit een meerdere families.’

‘Met DVS 3 of 4 gingen we na afloop van een wedstrijd in Culemborg met een aantal meisjes mee naar huis. Dan hadden we verkering. Een andere keer gingen we na het korfballen tegen Animo in Geldermalsen zwemmen in de Linge.’

‘In 1960 konden een keer op ons eigen veld zwemmen, want de velden lagen tijdens een toernooi helemaal onder water! We hadden juist veel ingekocht voor in de kantine. Gelukkig konden we de voorraden verkopen aan de bezoekende verenigingen, zodat ze die in hun eigen kantines konden verkopen.’

Voorzitter van DVS

‘Na Jan de Bruin (1955-1962) was Daan de Ridder 1 jaar voorzitter in 1963. In 1964 vroeg Piet Mochel mij als voorzitter. Dit heb ik 7 of 8 jaar gedaan. De eerste bestuursvergadering was op de camping bij George in Maarn.’

UKF en schoolkorfbal

Henk: ‘De Utrechtse Korfbal Federatie organiseerde onder andere scheidsrechters- en trainerscursussen. Ook regelde de UKF de toewijzing van de scholen voor de schoolkorfbaltoernooien van de Utrechtse verenigingen. De eerste keer schoolkorfbal was op het veld van de buurman van DVS, voetbalvereniging RUC. Er waren in totaal 100 kinderen en DVS had 1 of 2 teams.’

Destijds waren er volgens Henk ook schoolwedstrijden voor middelbare scholen, zoals de MULO, HBS en het gymnasium. ‘Dat was op 2e pinksterdag bij de atletiekbaan van Maarschalkerweerd. Schoolkorfbaltrainingen verzorgen vanuit de verenigingen op scholen, zoals George dat vaak deed, gebeurde pas veel later.’

Contributie

De penningmeester haalde lang geleden de contributie thuis bij iedereen op. Dat was toen ongeveer 60 guldencent per persoon.

Sportkeuring

‘Zonder jaarlijkse sportkeuring’, vertelt Henk, ‘mocht je niet sporten. Dit was tot en met je 19e jaar. De vereniging kreeg dan bericht dat iemand een keuring moest hebben en dan moest je ’s avonds langs het Keuringsbureau aan de Nieuwegracht. Bij de wedstrijden controleerde de scheidsrechter of je wel gekeurd was!’

Een nieuwe kantine

DVS huurde een veld bij voetbalvereniging RUC en er zou ruimte vrijkomen voor een nieuw speelveld en een kantine in Maarschalkerweerd, vlakbij de Romme Rijn. Tussen 1960 en 1977 zamelde DVS geld in voor een eigen clubhuis. Bijvoorbeeld:

  • Sperziebonen plukken. Met 30 mensen bij een boer vlakbij de paardenrenbaan in Meereveld.
  • Eieren verkopen. Voor 10 guldencent per stuk. Dit ging via een bonnenboekje.
  • Kaarsen verkopen. Die kwamen uit Oost-Duitsland,
  • Kerststerren verkopen. Ook uit Oost-Duitsland. Die stonden bij de ouders van George in de tuin.
  • Oliebollen bakken. Die bakte ik samen met mijn broer in Austerlitz en we verkochten ze voor 60/ 70 guldencent per stuk.

‘DVS werkte voor de kantine samen met de personeelsvereniging van AMEV die een locatie voor activiteiten zocht. De gemeente Utrecht stond daarbij garant voor 200.000 gulden. De rente van 9% was erg schappelijk dankzij de AMEV, want normaal was de rente voor een lening 12%.’

‘In 1974 startten we aan de voorbereidingen en bouw van de nieuwe kantine. Het was natuurlijk allemaal liefdewerk oudpapier: Ik was voorzitter van de stichting en Frits Bakker was secretaris. Johan van Kooten Niekerk was de uitvoerder. Iemand van de AMEV zorgde voor de tekeningen. De vergaderingen duurden soms wel tot 01.30 uur ’s nachts!’

‘De opening van het clubhuis was op een zaterdagmorgen in april 1977, om 10.00 uur. Alleen, ik was er pas om 10.15 uur en ik had de sleutel! Johan van Kooten Niekerk wist alles van de kantine en heeft toen de deur geforceerd.

‘Maandag tot en met zaterdag waren er elke avond bardiensten te regelen voor de trainingen van DVS en voor de activiteiten van de personeelsvereniging van AMEV. Dat verzorgden we samen; 3 leden van DVS en 3 leden van de personeelsvereniging. Met hulp van anderen natuurlijk, maar je had wel de hele week bardiensten, naast je eigen baan. Iemand die om 6.00 uur was begonnen met werken, ging ’s avonds naar de kantine voor de bardiensten. En het werd regelmatig zeer laat!’

Lastig

‘Helaas hebben we alleen het eerste jaar met winst gedraaid. We hadden destijds wat optimistisch gerekend, zeg ik nu. DVS had 150 leden en de prognose was te groeien naar 200 leden. De locatie bleek in een moeilijke hoek te zijn zo buiten de stad. Verhuren van de kantine mochten we niet. De gemeente Utrecht was daarin erg streng, vanwege de concurrentie met horeca.

Rond 1995 zijn we ermee gestopt en heeft de gemeente Utrecht het clubhuis voor de 200.000 gulden uitgekocht. AMEV nam het verdere verlies op zich. Zo kreeg DVS gelukkig geen financiële problemen. Al met al heeft het clubhuis veel energie gekost. Toen ik stopte als voorzitter van de stichting die het clubhuis beheerde, kreeg ik uit handen van Peter Kalisvaart een snelheidsmeter voor op mijn fiets.’

De toto

Henk: ‘Een aantal DVS-leden was principieel tegen gokken en zo was er een paar jaar strijd voordat de DVS-leden met de voetbaltoto konden meespelen.’

Klaverjassen

In de kantine waren er klaverjasavonden. ‘Ik woonde vanaf 1966 in Amersfoort en ging dan met de trein naar Utrecht. Ik was dan weer rond middernacht thuis, vanwege de laatste trein. Ik stonk dan altijd naar de sigarettenrook en dat vond mijn vrouw nooit leuk. Ik ben jaren later nog eens naar de klaverjasavonden bij MIA geweest, maar ik miste de sfeer die er bij DVS en Synergo was.’

Wens voor Synergo

Helaas speelt Synergo volgens Henk niet veel in Amersfoort tegen MIA. ‘Dus ik zie ze niet zoveel. Ik volg de teams van Synergo door de uitslagen.

Ik ben vol bewondering van het aantal teams bij Synergo en voor het team van coaches en de jeugdopleiding van de vereniging. Daar staat en valt toch alles mee. In mijn tijd hadden we in totaal hooguit 5 teams, senioren en jeugd samen. Iedere keer sta ik weer versteld van wat voor energie en inzet het kost om een vereniging te laten draaien. Met al die vrijwilligers. Speciale bewondering heb ik hoe Anne de Roos de voorzittersrol op zich heeft genomen.

Ik hoop dat Synergo blijft doordraaien zoals het nu gaat. Dat Synergo zich blijft bemoeien met de wijk en dat iemand buiten de korfbaltijden ook bij de vereniging terecht kan. Een vereniging doet nu ook zoveel meer!’

Henk, bedankt voor deze mooie verhalen!
Sander.

Tags: