Oude verhalen – Hielkje

Hoe ging het korfbal lang geleden? Hoe was het korfbal vroeger bij SAMOS of DVS? Wat gebeurde er bij Synergo? We zoeken oude verhalen voor #100jaarkorfbalinUtrecht en #25jaarSynergo. Deze keer oude verhalen van Hielkje Knopper – Bijker.

Hielkje (1944) heeft bijna alles wel gedaan bij SAMOS: ‘Wat heb ik eigenlijk niet gedaan bij Samos? Van alles. Ik vond alles leuk. Ik was van de hand- en spandiensten. Pannen soep maken, SAMsoezen (gevuld met echte slagroom), oliebollen bakken.’

Vooraf aan onze afspraak hadden we via de whatsapp al flink contact. Daarna volgde een heerlijke middag over mooie én over verdrietige momenten. Over zingende konijnen in de kantine, veel “gekke dingen” en natuurlijk over haar man Ton. We hebben vele albums met foto’s en herinneringen doorgenomen. Hielkje: ‘Die albums waren niet mijn werk hoor; Ton was daar geduldig en zorgvuldig in.’

En ik ben nu eindelijk te weten gekomen wat er écht gebeurde tijdens de mental trainingen!

Hielkje

Jarenlang heeft Hiekje de tosti’s bij SAMOS verzorgd: ‘Freek Niezing sloeg de witte casino-broden in via een bevriende bakker bij Do Schat, bracht ze bij ons thuis en ik zorgde voor de ham en de kaas. Ik werd een keer op mijn vingers getikt: ik moest de kaas dunner schaven. Anders verdienden we er niet genoeg aan.

Ook leuk waren de kantinediensten, het liefst samen met Betty van Mechelen. Wat hebben wij altijd moeten lachen. Ook Ton kon het goed met Betty vinden. Dat leverde nog wel eens vragende blikken op!

Elke week typten we het SAMOS-nieuws, op de typemachine, een oude Remmington. Door mijn onregelmatige aanslagen raakten de “haken met letters” nogal eens in de war en moest er rode radeerlak aan te pas komen. Mijn stencils waren doordrenkt van de lak. Er kwam altijd eigenlijk wel een leesbaar nieuws uit! In het SAMOS-nieuws stonden de te spelen wedstrijden met de opstellingen, vertrektijden en eventuele bijzonderheden. Ook was er een verjaardagenhoekje, zodat je de gelegenheid kreeg om de jarige te feliciteren.

Ton heeft zich ook altijd ingezet voor SAMOS. Hij was lid van verdienste, bouwlid, 50 jaar lid van het KNKV, bestuurslid, wedstrijdsecretaris, schoolkorfbal en hij floot -tig keer wedstrijden.’

Korfbal

‘In 1956 verhuisde ik als twaalfjarige vanuit Drachten naar Utrecht. Via het schoolkorfbal in de zesde klas van de lagere school, de Prof. Dr G. v.d. Leeuwschool, kwam de Friese boerendochter bij SAMOS terecht.

Vóór je inschrijving als lid kwam er iemand van de ballotagecommissie van SAMOS om kennis te maken met je ouders. Ik kwam uit een goed nest: ik mocht lid worden. Ik ben begonnen in de F-aspiranten met onder andere Cees Verhoef, Onno Stoopendaal en Carl de Vaal. Ik vond het prachtig!

Ik was een “degelijke” dame, een echte paaldame. Ik scoorde ook wel eens, maar het aantal is te verwaarlozen! In die tijd waren de dames meer “in dienst” van de heren. De heren troefden elkaar altijd af met het aantal doelpunten dat ze scoorden. En ze hielden dit bij, waarschijnlijk in een eigen schriftje. Zo gebeurde het regelmatig dat ik hoorde: “En nu op mij gooien, Hielkje!”

Wij wonnen ook vaak met grote verschillen. Eén keer zelfs met 29-0! Daar draaiden wij onze hand niet voor om! Wie de slachtoffers waren, ben ik vergeten. We zijn vaak kampioen geworden en hadden dus vaak feestjes!

29-0, Daar draaiden wij onze hand niet voor om!

Wij gingen ook altijd samen over naar een volgend team. Vanaf SAMOS 4 werden we uit elkaar gehaald en kwamen we in verschillende teams terecht. Ik ben tot SAMOS 2 gekomen. Ik heb wel een paar keer reserve gestaan bij SAMOS 1. Daar is het bij gebleven.’

Hielkje is gestopt met korfbal toen ze in verwachting was van Ivar. ‘Na 1 1/2 jaar kwam Gjalt. Ik was moeder en Ton “zwierf” door het hele land als financieel adviseur en gaf lezingen. Hij maakte lange dagen en ik had geen zin, tijd en puf om weer te gaan trainen en te spelen.

Wij waren als gezin veel op het SAMOS-veld te vinden. We volgden natuurlijk de wedstrijden die Ton speelde. Ook gingen we gepakt en bezakt mee naar de uitwedstrijden.

Ivar en Gjalt gingen op een gegeven moment voetballen. Ze kwamen bij RUC terecht. Ivar had al gauw door dat hij er niets aan vond en Gjalt had meer aandacht voor een dooie duif op het veld dan voor de bal. Dus dat voetbal werd geen succes!

Daarna was er een jeugdtoernooi bij SAMOS. Ton ging daar fluiten en wij gingen natuurlijk mee. Otto van de Vijver vroeg aan de jongens of ze zin hadden om mee te doen, er was een tekort aan jongetjes. Nou, dat wilden ze wel. Als er maar gerend kon worden, waren ze van de partij. Zo zijn ze lid geworden. Beiden hebben jarenlang in het eerste gespeeld.’

Korfbal vroeger

Hielkje: ‘SAMOS speelde op het terrein gelegen aan de Bosschastraat in Tuinwijk, waar de Gasfabriek ook stond. Het gebeurde regelmatig dat als je viel, je de zwarte sintels in je knieën vond. Afval van die Gasfabriek. Het terrein is nu het Griftpark.

Wij trainden buiten op het veld natuurlijk. In de winter in de gymzaal van de Willem de Zwijgerschool aan het Janskerkhof. Onze trainer was onder andere Peter van Doorn. Hij vloekte je stijf en als je een bal niet meteen ving, schreeuwde hij “Doe je korset uit, dan kun je bukken!”.

We gingen op de fiets naar de uitwedstrijden. De verzamelplaats was de klok op het Willem van Noortplein. In die tijd gingen we ook met een “uitverkochte” touringcar het eerste aanmoedigen. Soms waren er zelfs 2 nodig!’

Spion

Toen SAMOS hoofdklasse speelde en dus ook Friese ploegen ontmoette, werd ik “misbruikt” als spion. In de rust van de wedstrijd hing ik in de kleedkamer rond om de Friezen (ik verstond en sprak Fries!) hun tactiekbespreking voor de 2e helft af te luisteren en door te vertellen aan de coach van het eerste.’

Luilaktoernooi

‘Een jaarlijks terugkerend evenement was het Luilakkentoernooi bij Allen Weerbaar in Amsterdam. Dat was altijd vlak voor Pinksteren. Dan verzamelden de groep fietsers bij ons in de Pieter Nieuwlandstraat om half 4. Het restje luilakkers vertrok met de auto om half 5. De wedstrijden begonnen om 6 uur. Om 8 uur kwam de frituurlucht je al tegemoet.’

Feestjes

Ook vonden er volgens Hielkje jaarlijks grote feestavonden plaats. ‘Toen SAMOS 45 jaar bestond, hebben we met eigen leden een musical/toneelstuk Assepoester opgevoerd in gebouw van Kunsten en Wetenschappen aan de Mariaplaats. Herschreven door Henny Stoopendaal. De regie was in handen van Henny Stoopendaal, Jos Hendriks en alle nog beterwetende medespelers, zoals het programmaboekje laat zien…’

Feestcommissie

‘Er was inmiddels ook een feestcommissie opgericht. Toen ontstonden de avonden van De Bibelebonse Bouwkeet en de Vrouwenkeet. Ik was ook “lid” van die Vrouwenkeet. We hadden wel een beetje feministische trekjes.

Tijdens een “serieus” optreden van de Vrouwenkeet zaten we onder andere als konijnen verkleed: met een band van crêpepapier met daaraan vastgeniete papieren konijnenoren, met allemaal een muziekinstrumentje. We maakten de mannen wat belachelijk schopten tegen hun schenen. De tekst weet ik absoluut niet meer, maar we hadden groot succes! En we hadden natuurlijk zelf de meeste lol met instuderen en oefenen!

In die tijd waren er nog weinig tv’s, geen mobieltjes en we konden niet gamen. Nee, wij hadden het korfballen. Met heel veel gezellige SAMOS-avondjes in het nieuwe clubgebouw, zoals Onder de Rode Korf. Deze avonden haalden zelfs de kranten en radio, grandioos was het! Ik weet niet zo goed wat Otto en ik op de foto aan het doen zijn… ’

Rommelmarkt/ fancy fairs

‘Onder supervisie van Tjaak Blokker, Netty van Leeuwen en Annie de Vos hield SAMOS (en later Synergo) jaarlijks markten. Na een jaar van verzamelwoede gingen we aan de slag: kramen opbouwen, kramen bemannen, de geweldige rommel sorteren en leuk etaleren. Voor openingstijd stonden de kopers al te dringen.

Voor een habbekrats verkochten we de spullen; toch waren er mensen die dachten dat het niks kostte en het dan ook in hun tassen lieten glijden. De rommelmarkten brachten regelmatig een paar duizend gulden op! Mooie bedragen!

Gjalt kocht een keer ook wat voor het goeie doel voor mij, zo lief van hem. Hij had een mooi vaasje gescoord. Dat mooie vaasje had ik zelf ingebracht!’

Mental trainingen

‘Als 12-tal kwam je bij elkaar, bij één van de leden thuis. Onder het genot van een kopje thee en een koekje bespraken we de gespeelde wedstrijd, de komende wedstrijd en kregen we de opstelling. Ook wezen we iemand aan om een verslag van de gespeelde wedstrijd te schrijven voor in het SAMOS-nieuws.

Als er tijd over was, deden we spelletjes. Heel onschuldig, bijvoorbeeld “sterrenkijken”: op de grond liggen, door een mouw van een jas kijken en dan gooide iemand water door die mouw!

Als er bij de familie Stoopendaal in de Polderstraat een mentaltraining was, gingen we dansen. Zij hadden een pickup, Onno en zijn vader speelden gitaar en we kregen dansles van Ton. Eerst ballroom en later Rock & Roll en soms Cheeck to Cheeck! Ik kon toen nog niet weten dat ik jaren later met Ton zou trouwen.’

Engeland

‘Onder aanvoering van voorzitter Jo en Netty van Leeuwen vertrokken wij met een selectie op 12 juli 1965 met een Dakota van Amsterdam naar Londen. Voor velen hun luchtdoop!

Een hele week speelden we tegen Engelsen, Belgen en Duitsers. We kregen een ontvangst met een receptie door de burgemeester in het stadhuis van het district Morden in Londen. We waren ondergebracht bij gastouders, heel top! We hadden een druk programma: elke minuut van de dag was goed besteed!

Toen wij een dag “vrij” waren, gingen we natuurlijk Londen bekijken. We kwamen onder andere in het Hyde Parc terecht. Ik kon het niet laten om in de Speakerscorner op de bekende “zeepkist” te klimmen en de menigte toe te spreken: “Ladies and gentlemen!”Ik wilde van alles zeggen, maar kreeg niet de nodige aandacht…

Wij werden toernooikampioen. Op 20 juli we gingen terug met een boot. Een retourtje vliegen was te kostbaar. We lagen allemaal als oud vuil tussen de kabels en trossen op het voordek!’

Overvecht

‘Ik geloof dat SAMOS ongeveer begin jaren ’60 verhuisde naar de Inundatiekade, een smal weggetje met aan beide kanten water. De Inundatiekade is tegenwoordig de Kardinaal de Jongweg.

Heel Overvecht was er nog niet. Het uitzicht vanaf het veld was in de verte de Watertoren, verder was er alleen maar weiland. Tegenover het nieuwe Vossenhol lagen de ijsbanen Siberië, Arosa en St. Moritz.

Het nieuwe clubhuis, ook weer een Vossenhol, is door eigen leden gebouwd. dat ging heel snel. Dag en nacht hebben ze gewerkt. Gelukkig waren er toen al wel grote bouwlampen!’

SAMOS-lied

Hielkje: ‘Bij bijzondere bijeenkomsten en gelegenheden zongen we het clublied van SAMOS. Dan gingen we staan en zongen allemaal uit volle borst mee. Vooral de laatste zin “AAN SAMOS BELOVEN WIJ TROUW!”

Ik kan het lied nog woord voor woord zingen. Die antieke tekst! Eén zin daaruit alleen al: “Dan klinkt een geestdriftig uw heil, onze vaan!” Ik ben benieuwd wie dit heeft bedacht zo’n 100 jaar geleden…”

Wens voor Synergo

‘Ik wens Synergo heeeel veel succes de komende jaren. Houd de Vereniging in ere; je houdt er vrienden voor het leven aan over! SAMOS heeft Ton en mij ook samen gebracht. Door het delen van een pindakoek (in 1960 te koop in de SAMOS-kantine) kregen wij verkering!! Ja, zo ging het. Het kwam tot een huwelijk op 27 december 1966. Een korfbalhuwelijk zoals er vele waren in die tijd. Heel triest dat mijn liefste op 22 september 2018 is overleden.

Het gaat jullie allemaal goed en bovenal, geniet van alles.’

Hielkje, bedankt voor deze mooie verhalen!
Sander.

Zie ook